Dziennik działań bojowych wojsk 4 Frontu Ukraińskiego, 16.03.1945
„Wojska frontu siłami 38 Armii i prawym skrzydłem 1 Armii Gwardii od rana 16.3.45 prowadziły działania zaczepne. Na lewym skrzydle 18 Armii w rejonie Smrečan odpierały ataki przeciwnika. Na pozostałym froncie prowadziły rozpoznanie i wymianę ognia.
Przeciwnik w ciągu 16.3.45 na kierunku Morawskiej Ostrawy – na rubieży Krzyżowice, Ruptawa, rzeka Wisła oddziałami 75, 68 Dywizji Piechoty, 4 Dywizji Górskiej, 253 Dywizji Piechoty, 544 Ludowej Dywizji Grenadierów, 16 Dywizji Pancernej, 311 Brygadą Dział Szturmowych i wprowadzoną do walki 8 Dywizją Pancerną (28 pułk grenadierów pancernych) i artylerią wzmocnienia w sile do dwóch pułków stawiał zacięty opór natarciu naszych wojsk, przechodząc do kontrataków wykonywanych siłami do batalionu piechoty z 2-5 czołgami i działami pancernymi. (…)
Lotnictwo przeciwnika grupami 4-5 samolotów prowadziło rozpoznanie przedniego skraju, bliskich tyłów i komunikacji frontu. W rejonie Bzie – [Bzie] Górne bombardowała i szturmowała ugrupowani bojowe naszych wojsk.
Łącznie stwierdzono 30 przelotów.
38 Armia 16.3.45 o godz. 12.20 wznowiła natarcie na całym froncie, lecz napotkała silny ogień i wielokrotne ataki przeciwnika z rejonów na południe od Krzyżowic, Jastrzębia Górnego, Pielgrzymowic, Zebrzydowic w sile do batalionu piechoty każdy przy wsparciu 2-5 czołgów i dział pancernych.
52 Korpus Strzelców, odrzuciwszy kontrataki przeciwnika z zagajnika na południe od Krzyżowic, prowadził walkę na rubieży:
241 Dywizja Strzelców – 0,5 km na północ od wzniesienia 283, folwark (0,5 km na północny-zachód od wzniesienia 283), droga 0,5 km na północ od Pniówka.
121 Dywizja Strzelców – na dotychczasowej rubieży w ciągu dnia odparła 5 kontrataków przeciwnika z zagajnika na północny-zachód od Pniówka.
305 Dywizja Strzelców – na dotychczasowej rubieży.
Przekazane po jednym z każdej dywizji pułki kończyły ześrodkowanie w rejonie Starej Wsi.
101 Korpus Strzelców, odparłszy kontrataki przeciwnika z rejonu Jastrzębia Górnego, prowadził walkę na rubieży:
271 Dywizja Strzelców – Baranowice, zagajnik 1 km na północ od wzniesienia 283.
183 Dywizja Strzelców – na dotychczasowej rubieży odparła kontratak przeciwnika w sile do batalionu piechoty z Jastrzębia Górnego.
70 Dywizja Strzelców Gwardii – walczyła o drogę w rejonie 600 m na zachód od pojedynczych domów znajdujących się 3 km na zachód od Bzia.
140 Dywizja Strzelców – walczyła o północno-wschodni skraj Ruptawy.
127 Lekki Górski Korpus Strzelców, odparłszy kontrataki z Pielgrzymowic Małych, zajmował rubież: 3 Górska Brygada Strzelców – 1 km na zachód od [Bzia] Dolnego.
69 Górska Brygada Strzelców – walczyła o las 0,5 km na południowy-zachód od [Bzia] Dolnego.
70 Morska [Górska] Brygada Strzelców – na południowym skraju zagajnika 1 km na południe od [Bzia] Dolnego, odparła kontratak przeciwnika w sile do batalionu piechoty z 2 działami pancernymi.
67 Korpus Strzelców, odparłszy dwa kontrataki przeciwnika z rejonu Pielgrzymowice, Zebrzydowice, zajmował rubież:
340 Dywizja Strzelców jednym pułkiem walczyła o dwa domy 1 km na południowy-wschód od Pielgrzymowic Małych, dwoma pułkami – w zagajniku 1 km na północny-zachód od Rychułdu.
81 Dywizja Strzelców opanowała styk dróg na zachodnim skraju Pielgrzymowic i toczyła bój 800 m na północny-zachód od kościoła w Pielgrzymowicach i 1 km na południe, odparłszy podczas tego kontratak przeciwnika w sile do batalionu piechoty z 5 działami pancernymi.
211 Dywizja Strzelców opanowała las na zachód od Rychułdu i prowadziła walkę w rejonie pojedynczych domów 3 km na zachód od Rychułdu, odparłszy podczas tego kontratak przeciwnika w sile do batalionu piechoty z 5 czołgami z rejonu Zebrzydowic.
1 Armia Gwardii na prawym skrzydle jednostkami 107 Korpusu Strzelców wznowiła natarcie w kierunku południowo-zachodnim i w ciągu dnia, szturmując i blokując węzły oporu i budynki przysposobione do obrony, w uporczywych walkach posunęła się naprzód do 1 km. Na pozostałym froncie – na dotychczasowej rubieży prowadziła rozpoznanie i wymianę ognia.
107 Korpus Strzelców w ciągu dnia w uporczywych walkach posunął się naprzód do 1 km i prowadził walkę na rubieży:
161 Dywizja Strzelców – toczyła walkę w zagajniku na północ od stacji Pruchna.
237 Dywizja Strzelców - posunęła się do przodu 1 km i prawym skrzydłem walczyła o stację Pruchna (od wschodu), lewym skrzydłem – za linią kolejową w rejonie Podlesia. W ciągu dnia dywizja odparła dwa kontrataki przeciwnika w sile do batalionu piechoty każdy z 2 czołgami.
167 Dywizja Strzelców prowadziła walkę w lesie znajdującym się na wschód od Borowca, 100 m na północ od linii kolejowej.
11 Korpus Strzelców: 30 Dywizja Strzelców – na dotychczasowej rubieży prowadziła wymianę ognia.
276 Dywizja Strzelców i 129 Dywizja Strzelców Gwardii w dotychczasowych rejonach, prowadziły szkolenie bojowe.
3 Górski Korpus Strzelców: 128 gwardyjska, 242 i 318 Górska Dywizja Strzelców – bez zmian.
126 Lekki Górski Korpus Strzelców i 226 Dywizja Strzelców – w dotychczasowych rejonach, prowadziły zajęcia ze szkolenia bojowego".
/Tłum. © Grzegorz Kasztura/
CAMO FR, f. 244, op. 3000, d. 792, Żurnał bojewych diejstwij wojsk 4 Ukrainskogo Fronta za period s 19 fewrała po 6 apriela 1945 goda, l. 108-109.