Dziennik działań bojowych wojsk 4 Frontu Ukraińskiego, 08.04.1945
„Wojska frontu 8.4.45 siłami 18 Armii kontynuowały działania zaczepne na dotychczasowym kierunku. Na prawym skrzydle 1 Armii Gwardii na odcinku Kamień, Rogów prowadziły walkę z atakującym przeciwnikiem. Na pozostałych odcinkach pozostawały na zajmowanych rubieżach, prowadziły wymianę ognia i wykonywały przegrupowanie.
W jednostkach drugorzutowych odbywało się szkolenie bojowe.
Przeciwnik w ciągu 8.4.45 na odcinku Krzyżanowice i na południe od Rogowa oddziałami 544 Dywizji [Grenadierów Ludowych], 17 i 8 Dywizji Pancernej wielokrotnymi kontratakami w sile od batalionu do dwóch pułków piechoty, przy wsparciu w sumie do 60 czołgów i dział pancernych kontratakował nasze jednostki w kierunku północnym i północno-wschodnim. W wyniku walki, za cenę dużych strat, opanował południową część Kamienia, Bluszczów, Rogowiec i Rogów.
W rejonach na wschód od miejscowości Čadca i Žilina oddziałami 304 Dywizji Piechoty, 320 Dywizji [Grenadierów Ludowych], węgierskich 16 Dywizji Piechoty, 2 Dywizji Rezerwowej i pododdziałów specjalnych XI Korpusu Armijnego SS [XI Korpusu Armijnego], podejmował pojedyncze kontrataki w sile kompania-batalion piechoty, usiłował nie dopuścić do ruchu naszych wojsk w kierunku zachodnim. Na pozostałych odcinkach frontu nie przejawiał aktywności, prowadził metodyczny ogień artyleryjsko-moździerzowy. Dzięki pojmaniu jeńca z 41 pułku grenadierów pancernych ustalono przybycie 10 Dywizji Grenadierów Pancernych do rejonu na północny-zachód od Opawy.
Lotnictwo przeciwnika grupami 6-8 samolotów prowadziło rozpoznanie z bombardowaniem przygodnych celów. Łącznie stwierdzono 67 przelotów samolotów.
(…)
W celu zabezpieczenia styczności [38 Armii] z 1 Armią Gwardii 12 pułk czołgów [przełamania] gwardii i 5 Brygada Pancerna Gwardii przemieściły się i zajęły pozycje:
12 pułk czołgów [przełamania] gwardii - styk dróg – 1 km na południowy-zachód od koty 190,8.
5 Brygada Pancerna Gwardii - styk dróg – 1 km na zachód od Syryni, południowy skraj Syryni.
42 Brygada Pancerna Gwardii - styk dróg – na południowym skraju Syryni.
98 pułk czołgów ciężkich gwardii [42 Brygady Pancernej Gwardii] - na południowym skraju Pszowa.
1 Armia Gwardii na prawym skrzydle od godz. 6.00 toczyła bój w celu odparcia ataków przeciwnika. Na pozostałym froncie prowadziła rozpoznanie i wymianę ognia. Częścią sił wykonywała przegrupowanie. Pod koniec dnia wojska armii zajmowały położenie:
95 Korpus Strzelców: 351 Dywizja Strzelców – w wyniku wielokrotnych ataków przeciwnika w sile od batalionu do dwóch pułków przy wsparciu w sumie do 60 czołgów i dział pancernych została wyparta z południowego skraju Kamienia, Bluszczowa, Rogowca, Rogowa i do godz. 21.00 prowadziła walkę na rubieży: północna część Kamienia, północny skraj Bluszczowa, północny skraj Rogowa. Jednym pułkiem kontynuowała obronę południowego skraju lasu na wschód od Bełsznicy.
2 Dywizja Powietrzno-Desantowa Gwardii nocą na 8.4.45 zluzowała oddziały 69 [Górskiej] Brygady Strzelców i zajmowała rubież: południowo-wschodni skraj lasu na zachód od Czyżowic, 1 km na północny-wschód od Gorzyc, łuk linii kolejowej na zachód od Podbucza.
107 Korpus Strzelców: 129 Dywizja Strzelców Gwardii z rubieży na południowym skraju lasu na północ od Rogowa, wzgórze 268,1 oraz 167 Dywizja Strzelców z rubieży – zachodni skraj Syryni, zachodni skraj lasu na wschód od Rogowa od godz. 16.00 prowadziły walkę o przywrócenie położenia.
161 Dywizja Strzelców – w dotychczasowym rejonie ześrodkowania.
3 Górski Korpus Strzelców: 318 Górska Dywizja Strzelców – na dotychczasowej rubieży, prowadziła wymianę ognia i rozpoznanie wroga.
242 Górska Dywizja Strzelców i 128 Górska Dywizja Strzelców Gwardii - w dotychczasowych rejonach.
67 Korpus Strzelców: 340, 211, 81 Dywizja Strzelców – położenie bez zmian. Batalion szkolny 113 armijnego zapasowego pułku strzelców został podporządkowany korpusowi i ześrodkował się w rejonie Pruchnej, gdzie przygotowywał się do zluzowania oddziałów 211 Dywizji Strzelców.
127 Lekki Górski Korpus Strzelców, zluzowawszy oddziały 237 Dywizji Strzelców, zajmował położenie:
3 [Górska] Brygada Strzelców – (wyłącznie) zagajnik Dolny Bór, droga 2 km na południowy-wschód od Zabawy [Skoczów].
69 [Górska] Brygada Strzelców ześrodkowała się w rejonie Świętoszówki. Batalion karabinów maszynowych 113 armijnego zapasowego pułku strzelców, 26 i 9 batalion miotaczy ognia na zajmowanych rubieżach zostały podporządkowane 127 Lekkiemu Górskiemu Korpusowi Strzelców.
237 Dywizja Strzelców – odwód armii – ześrodkowała się w rejonie Zabrzeg, Ligota, Bronów".
/Tłum. © Grzegorz Kasztura/
CAMO FR, f. 244, op. 3000, d. 1256, Żurnał bojewych diejstwij wojsk 4-go Ukrainskogo Fronta za period s 7 apreła po 14 maja 1945 goda, l. 32-33.
95 Korpus Strzelców: 351 Dywizja Strzelców – w wyniku wielokrotnych ataków przeciwnika w sile od batalionu do dwóch pułków przy wsparciu w sumie do 60 czołgów i dział pancernych została wyparta z południowego skraju Kamienia, Bluszczowa, Rogowca, Rogowa i do godz. 21.00 prowadziła walkę na rubieży: północna część Kamienia, północny skraj Bluszczowa, północny skraj Rogowa. Jednym pułkiem kontynuowała obronę południowego skraju lasu na wschód od Bełsznicy.
2 Dywizja Powietrzno-Desantowa Gwardii nocą na 8.4.45 zluzowała oddziały 69 [Górskiej] Brygady Strzelców i zajmowała rubież: południowo-wschodni skraj lasu na zachód od Czyżowic, 1 km na północny-wschód od Gorzyc, łuk linii kolejowej na zachód od Podbucza.
107 Korpus Strzelców: 129 Dywizja Strzelców Gwardii z rubieży na południowym skraju lasu na północ od Rogowa, wzgórze 268,1oraz 167 Dywizja Strzelców z rubieży – zachodni skraj Syryni, zachodni skraj lasu na wschód od Rogowa od godz. 16.00 prowadziły walkę o przywrócenie położenia.
161 Dywizja Strzelców – w dotychczasowym rejonie ześrodkowania.
3 Górski Korpus Strzelców: 318 Górska Dywizja Strzelców – na dotychczasowej rubieży, prowadziła wymianę ognia i rozpoznanie wroga.
242 Górska Dywizja Strzelców i 128 Górska Dywizja Strzelców Gwardii - w dotychczasowych rejonach.
67 Korpus Strzelców: 340, 211, 81 Dywizja Strzelców – położenie bez zmian. Batalion szkolny 113 armijnego zapasowego pułku strzelców został podporządkowany korpusowi i ześrodkował się w rejonie Pruchnej, gdzie przygotowywał się do zluzowania oddziałów 211 Dywizji Strzelców.
127 Lekki Górski Korpus Strzelców, zluzowawszy oddziały 237 Dywizji Strzelców, zajmował położenie:
3 [Górska] Brygada Strzelców – (wyłącznie) zagajnik Dolny Bór, droga 2 km na południowy-wschód od Zabawy [Skoczów].
69 [Górska] Brygada Strzelców ześrodkowała się w rejonie Świętoszówki. Batalion karabinów maszynowych 113 armijnego zapasowego pułku strzelców, 26 i 9 batalion miotaczy ognia na zajmowanych rubieżach zostały podporządkowane 127 Lekkiemu Górskiemu Korpusowi Strzelców.
237 Dywizja Strzelców – odwód armii – ześrodkowała się w rejonie Zabrzeg, Ligota, Bronów.
Dane Oddziału Rozpoznania. Jeńcy zeznali: 10 Dywizja Grenadierów Pancernych przybyła z miejscowości Münsterberg. Do miejscowości Žilina przybyły 380, 384 i 389 kompanie marszowe w celu uzupełnienia węgierskiej 16 Dywizji Piechoty.
Według informacji od partyzantów 8.4 po drodze Vrútky - Nová Bystrica nieprzerwany ruch wycofujących się wojsk. Na zachód od miejscowości Žilina wszystkie drogi zapchane wojskami”.
/Tłum. © Grzegorz Kasztura/
CAMO FR, f. 244, op. 3000, d. 1256, Żurnał bojewych diejstwij wojsk 4-go Ukrainskogo Fronta za period s 7 apreła po 14 maja 1945 goda, l. 32-34, dostęp: www.pamyat-naroda.ru