Strona główna

Wyszukiwarka

Licznik odwiedzin

Ilość odsłon 48805

Do pobrania

01-03.09.1939: hitlerowska III Rzesza napada na II Rzeczpospolitą.  Pierwszego dnia wojny austriackie jednostki Wehrmachtu, pokonując opór 4 Pułku Strzelców Podhalańskich, zajmują całe Zaolzie, następnie także Cieszyn i Zebrzydowice. 02.09 Wehrmacht jest już w Skoczowie, 03.09 wkracza do Bielska. Tak rozpoczyna się trwająca 2071 nocy i dni hitlerowska okupacja Śląska Cieszyńskiego.

01.11.1939: włączenie Śląska Cieszyńskiego do III Rzeszy.

15/16.02.1941: po starcie z Anglii, w wyniku pomyłki nawigacyjnej, w Dębowcu k. Skoczowa wylądowało trzech skoczków spadochronowych, tzw. „cichociemnych”. Była to pierwsza operacja przerzutu do okupowanej Polski drogą lotniczą ludzi i wyposażenia dla ruchu oporu.

20.03.1942: publiczna egzekucja przez powieszenie 24 żołnierzy podziemia w lasku „Pod Wałką” na przedmieściach Cieszyna. Świadkami egzekucji była przymusowo spędzona tam polska ludność.

02.07-26.12.1944: przeloty nad Śląskiem Cieszyńskim formacji czterosilnikowych samolotów bombowych ze składu strategicznej amerykańskiej 15. Armii Powietrznej, które po starcie z baz w środkowych Włoszech, eskortowane przez myśliwce dalekiego zasięgu, bombardowały rafinerie oraz zakłady chemiczne na Śląsku oraz w Małopolsce. 20.08.1944 r. celem nalotu była m.in rafineria w Czechowicach k. Bielska. 29.08.1944 r. nastąpił pierwszy z serii amerykańskich ataków na zakłady przemysłowe oraz infrastrukturę kolejową w Morawskiej Ostrawie, Vítkovicach i Přívozie oraz Boguminie i Karwinie, które zakończyło ostatnie bombardowanie Přívozu 19.12.1944 r.               

07-12.1944: sowieckie lotnictwo dalekiego zasięgu prowadzi w górskich terenach Beskidów nocne zrzuty spadochronowe grup rozpoznawczo-dywersyjnych i wywiadowczych, zarówno wojskowych, podlegających dowództwu 1 Frontu Ukraińskiego, jak i działających na rzecz organów bezpieczeństwa państwowego ZSRS. Następnie drogą powietrzną przerzucane jest zaopatrzenie. 21.12.1944 r. niemiecki nocny myśliwiec zestrzelił na południowy-wschód od Tarnowa powracający do bazy samolot transportowy Li-2, którego zadaniem był zrzut zaopatrzenia dla działającego w rejonie Brennej w Beskidzie Śląskim oddziału Ludowego Komisariatu Bezpieczeństwa Państwowego Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Sowieckiej. 

12-15.01.1945: na terenie Polski rozpoczyna się wielka ofensywa zimowa Armii Czerwonej. W ramach operacji wiślańsko-odrzańskiej 12.01.1945 r. z przyczółka baranowsko-sandomierskiego do natarcia przechodzi 1 FU marsz. I. Koniewa. W tym dniu na terenie Słowacji, na lewym skrzydle realizującego operację zachodniokarpacką 4 FU gen. armii I. Pietrowa, rozpoczyna atak 18 Armia. 14.01.1945 r. z przyczółków pod Magnuszewem i Puławami natarcie zaczynają wojska 1 Frontu Białoruskiego marsz. G. Żukowa. 15.01.1945 r. na prawym skrzydle 4 FU w rejonie Jasła naciera 38 A, przełamuje niemiecką obronę i wdziera się na głębokość 80 km. Jako ostatnia w 4 FU 18.01.1945 r. do ofensywy w rejonie Preszowa na Słowacji przystępuje środkowa 1 A Gwardii.

28.01.1945: prawoskrzydłowy 101 Korpus Strzelców 38 A dociera w rejon Goczałkowice – Dziedzice – Czechowice. Sowieci tworzą przyczółek na lewym brzegu Białej i rozpoczynają działania na terenie Śląska Cieszyńskiego.

01.02.1945: wznowienie sowieckiego natarcia w ramach II fazy operacji zachodniokarpackiej, czyli tzw. operacji bielskiej, rozpoczętej formalnie już 29.01.1945.

09-12.02.1945: Niemcy powstrzymują sowieckie włamanie w rejonie Jasienicy, część sowieckich oddziałów (m.in. 42 Brygada Pancerna Gwardii) przez kilka dni walczy w okrążeniu, 11.02.1945 rozpoczynają się trwające do 15.02.1945 ciężkie walki o Strumień, zakończone jego ostatecznym zajęciem przez Sowietów, 12.02.1945: oddziały 38 A i 1 A Gw zdobywają wspólnie Bielsko.

18.02.1945: zakończenie operacji bielskiej i zarazem zachodniokarpackiej operacji zaczepnej. Wojska 4 Frontu Ukraińskiego przechodzą do obrony. Linia frontu przebiega na zachód od Strumienia: przez północną część Zbytkowa, Rychułdu, dalej przez Borowiec, Knaj, Drogomyśl, południowy skrawek Zabłocia, Mnicha, rejon Zaborza, Rudzicy do Wieszcząt i Łazów, które pozostały w rękach niemieckich, następnie przez okolice Roztropic i Pogórza, część Jaworza (Nałęże) do rejonu Górek.  

07.03.1945: w czasie walki powietrznej w rejonie Ochaby – Drogomyśl ginie Maj. Erich Leie, dowódca pułku Jagdgeschwader 77, niemiecki as myśliwski ze 118 potwierdzonymi zwycięstwami oraz dwóch sowieckich pilotów eskadry myśliwskiej 100 pułku lotnictwa rozpoznania artyleryjskiego.

10.03.1945: nieudany początek operacji ostrawskiej, czyli kontynuacji ataku wojsk 4 Frontu Ukraińskiego na Zagłębie Ostrawsko-Karwińskie.

18.03.1945: koniec I etapu operacji ostrawskiej. Wskutek braku powodzenia natarcia, sowieckie dowództwo wstrzymuje ofensywę.     

22.03.1945: po mianowaniu przez Hitlera gen. płk. G. Heinriciego dowódcą broniącej nad Odrą dostępu do Berlina Grupy Armii „Wisła”, na stanowisku dowódcy 1 Armii Pancernej zastąpił go generał W. Nehring, dowodzący dotąd XXIV Korpusem Pancernym.

24.03.1945: początek II fazy operacji ostrawskiej. 38 A przesuwa oś natarcia na prawe skrzydło i uderza w kierunku Morawskiej Ostrawy okrężną drogą, poprzez Żory i Wodzisław Śląski.

25.03.1945: Stalin odwołuje dowódcę i szefa sztabu 4 Frontu Ukraińskiego. Nowym dowódcą frontu w miejsce gen. armii I. Pietrowa zostaje gen. armii A. Jeremienko.

29.03.1945 (Wielki Czwartek): jednostki 107 Korpusu Strzelców 1 Armii Gwardii zdobywają stację kolejową w Pruchnej. Walki o nią trwały z przerwami już od połowy lutego.

02.04.1945 (Poniedziałek Wielkanocny): 38 A forsuje Odrę w rejonie Tworkowa i Krzyżanowic i tworzy przyczółek na jej zachodnim brzegu. Tym samym wojska 4 Frontu Ukraińskiego wkraczają na terytorium III Rzeszy w jej przedwojennych granicach.

04.04.1945: grupa szturmowa 211 dywizji 67 Korpusu Strzelców 1 A Gw zdobywa stację i dworzec kolejowy w Zebrzydowicach.

05.04.1945: po wielu tygodniach walk na przedpolach miasta oddziały 1 A Gw zajmują Żywiec.   

07/08.04.1945: bombardowanie Cieszyna przez startujące z lotniska Aleksandrowice koło Bielska dwupłatowe nocne bombowce Po-2 ze składu eskadry bombowej 87 samodzielnego pułku lotnictwa transportowego gwardii Cywilnej Floty Powietrznej. Śmierć ponosi 11 młodych Czechów, junaków Służby Pracy Rzeszy (niem. RAD) oraz 4 mieszkańców miasta.

09.04.1945: jednostki 127 Lekkiego Górskiego Korpusu Strzelców rozpoczynają natarcie w rejonie Ochab, Skoczowa i Lipowca koło Ustronia. 70 Górska Brygada Strzelców opanowuje Ochaby, forsuje Wisłę i zajmuje przyczółek na zachodnim brzegu rzeki. 3 Górska Brygada Strzelców rozpoczyna natarcie w kierunku Górek i Brennej. Na tym odcinku nie udaje się Sowietom przełamać obrony 3 Dywizji Górskiej. 27.04.1945 brygady 127 korpusu zostają zluzowane przez oddziały 237 Dywizji Strzelców.

15.04.1945: początek III etapu operacji ostrawskiej, którego celem jest przełamanie przez 38 A niemieckiej obrony na odcinku Sudice – Krzanowice i uchwycenie przyczółka na południowym brzegu Opawy, na zachód od Morawskiej Ostrawy, w rejonie Kravaře - Dolní Benešov. Etap ten trwał do 25.04.1945.

26-30.04.1945: kolejny, IV etap operacji ostrawskiej: przełamanie niemieckiej obrony na rubieży rzeki Opawa i zdobycie 30.04.1945 Morawskiej Ostrawy przez jednostki 38 A we współdziałaniu z 1 A Gw.

30.04/01.05.1945: początek zorganizowanego odwrotu z obszaru Śląska Cieszyńskiego oddziałów ze składu LIX Korpusu Armijnego i XXXXIX Korpusu Górskiego niemieckiej 1 Armii Pancernej.     

01.05.1945: 835 pułk 237 Dywizji Strzelców 1 A Gw zajmuje Skoczów.

02.05.1945: lewoskrzydłowe pododdziały 237 Dywizji Strzelców wkraczają do Wisły, Ustronia, Istebnej i Jabłonkowa. Startujące z lotniska polowego Poręba pod Pszczyną samoloty Ił-2 czechosłowackiego 3 pułku lotnictwa szturmowego wykonują nalot na stację kolejową w Czeskim Cieszynie.

03.05.1945: jednostki 1 A Gw zdobywają kolejne miejscowości w zaolziańskiej części Śląska Cieszyńskiego: 351 dywizja 95 Korpusu Strzelców - Frysztat, 340 dywizja 67 Korpusu Strzelców – Karwinę, zaś 81 i 237 dywizje z 67 Korpusu Strzelców zajmują Cieszyn.

04.05.1945: 127 Lekki Górski Korpus Strzelców ostatecznie opanowuje leżące na granicy Moraw i Śląska Cieszyńskiego miasta Frydek i Mistek.

05.05.1945: zakończenie rozpoczętej 10 marca operacji ostrawskiej. Cały obszar Śląska Cieszyńskiego w jego historycznych granicach wyzwolony spod hitlerowskiej okupacji. 4 Front Ukraiński w ramach praskiej operacji strategicznej rozpoczyna na terenie Moraw ołomuńską operację zaczepną.



Występujące na tej stronie pewne symbole nazistowskie i komunistyczne nie służą propagowaniu żadnej z totalitarnych ideologii. Zamieszczono je jedynie w celu prezentacji kontekstu historycznego dramatycznych wydarzeń końcowego okresu II wojny światowej.

Źródła ilustracji: archiwum autorów, Wikipedia, Internet.


"Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie". Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach działania 413 "Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju" – mały projekt Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Strona internetowa przygotowana przez Gminną Bibliotekę Publiczną w Zebrzydowicach. Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

 

*               *               *

 

Pierwotna strona internetowa, dostępna w latach 2013-2018 pod adresem www.front1945.cieszyn.pl, została zrealizowana w ramach operacji z zakresu małych projektów pn. "Rok 1945 na Śląsku Cieszyńskim. Odkrywamy nieznane fakty z historii II wojny światowej(książka, strona internetowa, konferencja)" w ramach działania 413 "Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju", objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013.